زیست‌‌شناسی پیش‌دانشگاهی 2
کاشت، داشت و برداشت
برداشت فلسفی
اولین روزی که حضرت آدم صبح از خواب بیدار شد را تصور کنید! احتمالاً همه چیز برایش جدید و جالب و سؤال‌برانگیز بود. وقتی اولین بار به خورشید نگاه کرد، اولین باری که حوا را دید! و حس کرد کسی را دوست دارد! وقتی که احساس کرد که آسمان آبی است! اولین باری که احساس کرد که هست!
گاهی، هر چند ماه، شبی، مثل امشب یادم می‌افتد که دیگر خودم را یادم نمی‌آید. خودم را نمی‌بینم! فراموش کرده‌ام. خیلی وقت است که آسمان را درست ندیده‌ام خورشید را درست ندیده‌ام، صورتم را درست ندیده‌ام.
دلم می‌خواهد خودم را یک تکانی بدهم و از این پیله‌ای که به دورم تنیده‌ام رها شوم و پرواز کنم. از این آرزوهای بزرگ و بزرگ‌تر که معلوم نیست چگونه در این قطره محال‌اندیش (نمی‌دانم کنایه یا استعاره از مغز) می‌آید و می‌رود دست بکشم. آینده و چیزی شدن آ‌ن‌قدر فضای ذهن را پر کرده است که جای نفس کشیدن نیست. دیوار‌های مغزم تیره و تار شده‌اند. نیاز به سمباده دارند!
دیگر چای طعم خودش را نمی‌دهد. دیگر خورشید برای آدم‌ها عادی شده است و مترسک برای پرنده‌ها.
برداشت سیاسی
چند روز پیش داشتم گزارش آقای البرادعی رئیس آژانس انرژی اتمی رو از تلویزیون گوش می‌کردم واقعاً به نظرم رسید که اون‌ها هنوز خوب جستجو نکردن و جاهایی هست که توش اورانیوم غنی‌شده یافت می‌شه و بمب اتمی ساخته می‌شه. تصمیم گرفتم موضوع رو به آژانس بین‌المللی اطلاع بدم! اول می‌خواستم به البرادعی زنگ بزنم دیدم گوشی رو برنمی‌داره!
هرچی mail هم زدم فایده‌ای نداشت. فکر کردم تنها جایی که می‌تونم این موضوع رو اطلاع بدم تا همه بفهمن، مقدمه آخرین کتابم یعنی این کتابه!
چند وقت پیش بود که با پای خودش به دفتر ما اومد! بله، درسته اون نه تنها یک اورانیوم غنی شده بلکه واقعاً یک بمب اتمی بود. اسمش بود بمب آرمان اسحاقی اتمی! اولین بمب اتمی ایران! اون تقریباً 4 ماه کار کتاب رو جلو انداخت! البته ما بعدش اون بمب رو خنثی کردیم و 4 ماه اون رو زدیم داغون کردیم تا کتاب سر موقع چاپ بشه! نگران نباشید! اون به شما آسیبی نمی‌رسونه! ما از اون استفاده صلح‌آمیز کردیم!
«استفاده صلح‌آمیز از انرژی اتمی حق ما است!»
حافظ در مورد جد بمب آرمان اسحاقی اتمی، ابواسحاق اینجو اینچنین گفته است که:
زین آتش نهفته که در سینه‌ی اسحاق است
خورشید شعله‌ای است که در آسمان گرفت
یعنی این بمب اتمی اون‌قدر قویه که خورشید در برابرش یه ذره است.
برداشت درست
کتاب درسی زیر ذره‌بین
برای تسلط و یادگرفتن و بخاطر سپردن بهتر مطالب، تست‌هایی را عین متن کتاب و به صورت خط به خط طرح کردیم. البته سعی کردیم که با انتخاب گزینه‌های مناسب ارزش تستهای خط به خط را بالا ببریم و آنها را استاندارد کنیم. برای حل تستهای مفهومی دانستن مطالب خط به خط کتاب لازم است. ریزه کاریهای موجود در شکل‌های کتاب نیز در این قسمت طرح شده است. پس یک دور کتاب را بخوانید، تستهای خط به خط را بزنید، نکتـه‌ها را بخوانید و پس از آنکـه کتاب را خوب یاد گرفتید، تستهای مفهـومی را بزنید.
تستهای مفهومی
تستهای مفهومی و ترکیبی هستند که سرنوشت یک دانش‌آموز رشته تجربی را تعیین می‌کنند. چون اکثر دانش‌آموزان تستهای خط به خط را جواب می‌دهند. شاید بعضی‌ها بگویند که تستهای این کتاب سخت است اما بدانید که سختی قبل از کنکور بهتر از سختی سرجلسه کنکور است.
ضمن اینکه اکثر دانش‌آموزان قبل از کنکور تستهای مفهومی و ترکیبی حل نمی‌کنند، کسی با آنها در مورد ترکیب و مفهوم صحبت نمی‌کند به همین دلیل برداشت درستی از تستهای کنکور سراسری ندارند. وقتی هم تستهای کنکور را می‌زنند، تستهای دانشگاه آزاد (که 100 درصد خط به خط است) و تستهای دهه 60 و 70 را که کمتر مفهومی بودند را در کنار سال‌های اخیر که خیلی مفهومی شده‌اند می‌گذارند و می‌گویند "خُب فقط چند تاش سخت بود!"هر وقت خواستی ببینی که الآن تستهای کنکور چه جوری میاد سؤال‌های کنکور سراسری سال قبل رو بگیر، بهش نگاه کن، از سؤال یک تا سؤال پنجاه، اونوقت می‌فهمی که تراکم سؤالات مفهومی و ترکیبی چقدر زیاد شده. تستهای خط به خط را در کتاب‌های زیادی می‌توان یافت اما آن‌چه، این کتاب را از بقیه کتاب‌ها متمایز می‌کند تستهای مفهومی و ترکیبی آن است. در هر فصل به تعداد انگشتان دست برای رتبه‌های یک رقمی تست طرح کردیم. اگر به تعداد انگشتان دست در هر فصل، بودند تست‌هایی که شما آنها را نفهمیدید نگران نباشید. فقط ممکن است یک رقمی نشوید.
تستهای ترکیبی
در بین تستهای مفهومی بعضی از آنها ترکیبی از دو یا چند موضوع در دو یا چند فصل و دو یا چند کتاب مختلف هستند. به تست زیر که در کنکور 83 طرح شده است توجه کنید:
تست: حذف اینترون از mRNA اولیه، در سیتوپلاسم کدامیک، انجام می‌گیرد؟
1) نیتروباکتر 2) ترموفیل
3) کلپ 4) کاندیدا آلبیکنز
صورت سؤال مربوط به فصل 1پیش دانشگاهی است. گزینه«1» و «2» در فصل 9 پیش دانشگاهی، گزینه«3» در فصل 10 و گزینه«4» در فصل 11 پیش‌دانشگاهی است!!
تستهای کنکور
همه‌ی تستهای کنکور که با مطالب کتاب‌های جدید هم‌خوانی داشته است را آورده‌ایم. بعضی از آنها را تغییر دادیم تا هیچ مطلب خارج از کتابیرا نخوانید و ندانید! هم دانشگاه آزاد و هم سراسری.
برداشت خیلی سخت
آسان
اگه آدم یک کمی درس خونده باشه اینو میزنه. توی دانشگاه آزاد زیاد می‌یاد ولی توی دانشگاه سراسری خیلی کم.
متوسط
تست متوسط تستی است که دانش‌آموزان متوسط بتوانند به آن جواب دهند!
سخت
تعیین کننده‌ترین و فراوانترین تست‌ها در سال‌های اخیر در کنکور سراسری بوده‌اند. اکثراً مفهومی و ترکیبی‌اند. بعضی از آنها هم از زیرنویس، فعالیت و شکل‌ها طرح شده‌اند. در این کتاب نیز بیشترین تست‌ها را تستهای سخت تشکیل می‌دهند. علاوه بر تستهای مفهومی و ترکیبی از متن کتاب هم می‌توان تستهای سخت طرح کرد.
خیلی سخت
این تست‌ها درصدهای 90 تا 100 را تعیین می‌کنند. اگر فقط در حل این تست‌ها مشکل داشتید خیلی نگران نباشید، زیرا درصد لازم برای پزشکی سراسری را در زیست بدست می‌آورید. اگر حل آنها و حتی فهم آنها برایتان آسان است، یک عکس خوشگل از خودتان بیندازید و آن را برای سازمان سنجش پست کنید. [ اگر وقت این کار را ندارید حداقل به مادرتان بگویید برایتان اسپند دود کند!]
تشکر جانانه از جناب آقای خدابخش به خاطر همه‌چی! از معلم زیست‌شناسی‌مان جناب آقای بحرینی که مفهومی و ترکیبی فکر کردن را به ما آموخت، از آقای نوکنده معاون آموزشی مجموعه که هم از نظراتشان خیلی بهره بردیم و هم از اینکه همـه‌ی کارهـایمان را به دوشش انداختیم لذت بردیم! مرسی!
یک دَمِت گرم و سرت خوش باد برای آقای دکتر نیما سپهری مسئول دپارتمـان شیمی کتاب خیلی سبز! هم به خاطر اینکه بهترین کتاب شیمی دنیا رو نوشته! و هم به خاطر اینکه خیلـی برای مـا موقع تألیـف این کتاب هورا می‌کشید و سوت و کف می‌زد! از ویراستاران این کتاب ( که همشون از دَم دکترن! خدا بیشترشون کنه!) خانم‌ها شبنم مصطفوی، سوده طبشی، فرانک سلمان نوری و آقایان محسن حیدری، میلاد فلاح‌دوست، آرش راد و پورنبی که با دقت و تلاش زیاد کمک کردند تا کتاب بدون غلط علمی و تایپی منتشر بشه. چند تا خیلی ممنون حسابی از خانم دکتر روحانی که کاریکاتورها و لوگوهای کتاب رو به بهترین نحو طراحی کرد. و اما مرتضی محمدی با اینکه چند وقته سرش شلوغ شده و موبایل هم خریده! ولی انصافاً در صفحه‌آرایی کتاب خوب حرکت کرد. از خانم‌ها خالقی و نیکو که حروف را به صورت کلمه و کلمات را به صورت جمله درآوردند، متشکرم. خانم عابدی و خانم کرمی هم با همکاری دوستانه‌شان زمان بیشتری را در اختیار مؤلفان قرار دادند تا کتاب سال آینده منتشر نشود!
برداشت محصول
منطقی نیست که انسان با کاشت تخم مرغ، خاویار درو کنه. خوب بکار، خوب مواظبت کن، خوب درو می‌کنی.
مواظب خودت باش!
فقط سهراب سپهری بود که تمام عمر به طبیعت نگریست و هیچ وقت براش عادی نشد.